Interview met Maarten Peters over Theater na de Dam
4 mei komt dichterbij — een dag die niet alleen vraagt om stilte, maar ook om verhalen. Verhalen die ons raken, waarschuwen en verbinden. Dit jaar brengt het Zaantheater, in samenwerking met 4 en 5 mei Comité Zaanstad, een bijzondere voorstelling: Bevroren Tranen, samengesteld en uitgevoerd door Maarten Peters.
Het verhaal achter Bevroren Tranen
Maarten Peters, zanger, componist en al een kleine dertig jaar wonend in Zaandam, groeide op met het herdenken van de oorlog. Het lied Bevroren Tranen ontstond na een optreden van Maarten Peters op herinneringscentrum Westerbork. Na afloop werd hij aangesproken door een klein, krachtig vrouwtje: Truus Menger, voormalig verzetsstrijdster uit Noord-Holland, die samen met haar zus Freddie en Hannie Schaft in het verzet zat.
“Ze keek me aan en zei: ‘Jouw liedjes ontdooien het verdriet in mijn hart.’”
Die ene zin raakte Peters diep. Hij schreef het lied Bevroren Tranen als eerbetoon aan haar – en aan alles wat zij en haar generatie doorleefden. Truus werd daarna een dierbare vriendin. Hierna werd een beeld vervaardigt van twee geblazen glazen tranen, met daarop de namen van vermoorde Joodse kinderen. Het beeld staat nu bij de ingang van Kamp Westerbork.
Tijdens een van zijn bijeenkomsten met Truus vroeg Maarten haar of ze nog geloofde dat het ooit goed zou komen met de wereld.
“Ze keek me aan en zei: ‘Ja, dat geloof ik echt. De goede mensen zijn in de meerderheid. Kijk maar naar ons – we zijn al met z’n tweeën. We hoeven er alleen nog maar een derde bij te zoeken.’”
Peters nummers raken, maar brengen ook licht. Zo ontstaat uit de duisternis een hoopvolle beweging naar voren. Met beeldcollages van Mike den Ottolander.
Interview met Maarten Peters
“Als kind ging ik elk jaar op 4 mei met mijn moeder naar het Engelse kerkhof in Nijmegen. Daar lagen geallieerde soldaten begraven, waaronder Billy Watkinson — een jonge Britse militair wiens graf door mijn moeder was geadopteerd. We legden bloemen, luisterden naar de toespraak. En elk jaar klonken daar die woorden: ‘nooit meer’. Die zijn me altijd bijgebleven.”
“Toen ik in 1999 opnieuw die woorden hoorde, dit keer in het nieuws over de oorlog in Kosovo, raakte het me opnieuw — maar nu anders. Ik dacht: ‘ja, maar ‘nooit meer’ is niet genoeg om alleen maar te zeggen. Je moet er ook iets voor dóen. Ik kan liedjes schrijven — dus dat ben ik gaan doen. Sindsdien schrijf ik elk jaar een lied dat herdenken tastbaar maakt. Geen abstracte geschiedenis, maar verhalen van mensen — toen én nu. Liedjes die raken, verbinden en telkens weer de vraag stellen: wat zou jij doen?”
Wat kunnen we verwachten?
''De liederen uit de liederencyclus Bevroren Tranen bestrijken alle facetten van de Tweede Wereldoorlog zoals het verzet, de burgerslachtoffers, het Joodse verhaal en de militaire kant. Ook probeer ik altijd verbinding te maken met de tijd waarin wij nu leven. Kies je voor verzet of verraad? Wat doe jij nu, in jouw tijd? Het programma is niet alleen een terugblik, maar ook een spiegel voor het heden.''
''Het zijn indrukwekkende onderwerpen en verhalen,'' vertelt Maarten, “maar altijd buigen ze naar hoop. In deze tijd hebben we meer dan ooit behoefte aan hoop.”
Theater na de Dam – 4 mei
Tijdens Theater na de Dam geven theatermakers in heel Nederland extra betekenis aan Dodenherdenking. Ook Maarten Peters, die op vele herdenkingen zijn liederen zingt zoals bij de Holocaust herdenking in Amsterdam, op Westerbork en in Ravensbruck, doet dit, met zijn persoonlijke programma in het Zaantheater. Liederen over oorlog, hoop en vrede. Inmiddels (sinds 1999) schreef hij een indrukwekkende reeks van ruim dertig nummers gebaseerd op ontmoetingen en verhalen die hem raakten.
Een voorstelling die niet alleen herdenkt, maar ook verbindt.
Bevroren Tranen van Maarten Peters & ZaanTheaterproducties is op 4 mei om 21.00 uur te zien in het Zaantheater.
Boek je tickets hier.